Ngũ Giác Đài và kế hoạch thay thế dàn “đồ cổ” ICBM

• Lê Tây Sơn
  16 tháng 9, 2022

Chi phí bảo trì đã tăng lên $55,000 một giờ đối với hỏa tiễn và thiết bị được giữ trong các hầm chứa được kiểm soát nhiệt độ chôn sâu dưới lòng đất (Getty Images)

Sau một thế hệ, “bộ ba” máy bay ném bom, tàu ngầm và ICBM (hỏa tiễn đạn đạo liên lục địa, có tầm xa tối thiểu 5,000km) có khả năng mang đầu đạn hạt nhân của Hoa Kỳ đã lỗi thời, trong bối cảnh nước Mỹ ngày càng phải đương đầu với các mối đe dọa an ninh cấp bách mới như khủng bố tàn độc và tấn công mạng.

Hiện nay, kho vũ khí thời Chiến tranh Lạnh của Mỹ đã vượt quá thời hạn sử dụng dự kiến ​​nhiều năm, rất khó bảo trì và nguồn cung cấp các phụ tùng thay thế trở nên khan hiếm. Thực tế này khiến Hoa Kỳ phải đối mặt với những lựa chọn không dễ dàng chút nào. Nếu tiếp tục duy trì các loại vũ khí răn đe lỗi thời, chi phí bảo dưỡng sẽ ngày càng tốn kém khủng khiếp. Chỉ riêng chi phí bảo dưỡng ICBM đã tăng 17% trong năm năm qua, lên gần $482 triệu mỗi năm. Hệ quả là Hoa Kỳ có thể phải “dẹp tiệm” một số vũ khí hạt nhân, khiến cán cân chiến lược toàn cầu được thiết kế để bảo đảm nếu bất kỳ quốc gia nào khởi động cuộc chiến tranh hạt nhân không còn nghiêng về phía Mỹ. Ngũ Giác Đài đang yêu cầu Quốc hội cần thông qua việc chi khoảng $1 ngàn tỷ hoặc hơn trong những thập niên tới để thay thế cả bộ ba “sức mạnh” trên.

Trong khi đó, Tổng thống Joe Biden lại tìm cách giảm bớt vai trò của vũ khí hạt nhân trong chính sách của Mỹ, thậm chí cân nhắc loại bỏ hoàn toàn ICBM. Kế hoạch đó đã bị loại bỏ vào năm ngoái, khi các cơ quan tình báo cảnh báo rằng Trung Quốc đang mở rộng nhanh kho dự trữ vũ khí hạt nhân của họ. “​​Trung Quốc tìm cách tăng gấp ba số lượng vũ khí đã có, vì vậy hoàn toàn không thích hợp để Mỹ đơn phương cắt giảm vũ khí hạt nhân vào thời điểm này” – một quan chức chính phủ nói với tờ TIME. Quan điểm được này củng cố sau khi Nga xâm lược Ukraine và Tổng thống Vladimir Putin đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân chống lại Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu.

Chuck Hagel, cựu Bộ trưởng Quốc phòng và Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa tiểu bang Nebraska, nói rằng: “Nếu quyết định duy trì hệ thống hỏa tiễn phóng từ mặt đất thì Mỹ nên cung cấp ngân sách cho việc phát triển một vũ khí mới thay vì tiếp tục đầu tư hàng tỷ đôla vào những gì cũ kỹ hiện có. Chúng ta cần phải thay thế những hệ thống này hoặc loại bỏ chúng. Quyết định cuối cùng thuộc về Quốc hội”. Ngũ Giác Đài tin rằng $1 ngàn tỷ là đủ để thay thế cả “bộ ba”, trong đó $100 tỷ dùng thay thế tất cả hệ thống ICBM đang được bố trí trên đất liền. Tiến trình thay thế dự trù kéo dài hàng thập niên mới chỉ ở giai đoạn đầu và sẽ là một trong những công việc phức tạp và tốn kém nhất lịch sử quân sự Mỹ.

Việc này liên quan việc đào và loại bỏ 450 hỏa tiễn và 45 trung tâm chỉ huy ở các tiểu bang Wyoming, Nebraska, Colorado, Montana và North Dakota; trả tiền cho 9,800 chủ đất của hơn 193,000 mẫu Anh được trưng dụng cho việc xây dựng và lắp đặt các hệ thống hỏa tiễn mới. Quân đội không chỉ có kế hoạch hoán đổi tất cả các hỏa tiễn, hầm chứa và trung tâm phóng, mà còn có ý định tách ra và thay thế mạng lưới cáp điều áp khổng lồ nối các hầm chứa với nhau. Hệ thống ICBM hiện tại – Minuteman III – đang nằm bên trong các hầm chứa với khoảng cách vài dặm trên khắp vùng Great Plains.

Phía sau 8 feet hàng rào bằng kẽm gai nhọn trên các cánh đồng lúa mì, đồng cỏ gia súc và các con đường ngoài nông trại là 400 hỏa tiễn đang ở trong tình trạng cảnh báo kích hoạt sẵn sàng giáng trả kẻ thù vào bất cứ thời điểm nào. Có hàng trăm ngàn thành phần trong Minuteman III và nhiều thứ dễ bị hỏng. Trung bình, các đội bảo trì ở Wyoming thay thế năm bộ phận một ngày. Chi phí bảo trì đã tăng lên $55,000 một giờ đối với hỏa tiễn và thiết bị được giữ trong các hầm chứa được kiểm soát nhiệt độ chôn sâu dưới lòng đất. Không quân đã dành hàng trăm giờ làm việc trong các hầm chứa dưới lòng đất để tháo và thay thế các bộ phận. Minuteman III có khả năng thực hiện một cuộc tấn công hạt nhân tới bất kỳ điểm nào trên hành tinh trong khoảng 30 phút. Có đường kính hơn 5 ft và cao 60 ft, ICBM được gắn đầu đạn nhiệt hạch có sức công phá ít nhất 20 lần so với quả bom nguyên tử giết chết 140,000 người ở Hiroshima.

Tuy nhiên, việc bảo trì dàn “đồ cổ” Minuteman III là tốn kém và phức tạp. Trung bình, các đội bảo trì ở Wyoming chẳng hạn sẽ thay thế năm bộ phận một ngày và việc này được thực hiện mỗi ngày. Có khi một bộ phận bị hỏng có thể tìm được trong kho quân trang; nhưng nhiều lúc, chẳng hạn bộ chuyển đổi điện hoặc đầu nối không thể kiếm chỗ nào có vì chúng thuộc thời đại cách đây nhiều thập niên! Dĩ nhiên Không quân không thể “chạy ra”… Home Depot để mua những thứ cổ lỗ sĩ ấy. Nếu không thể tìm được ở bất kỳ đâu, quân đội sẽ ký hợp đồng với một nhà gia công sản xuất thứ ấy với các thông số kỹ thuật ban đầu và thường thì việc đặt hàng loại “đặc biệt” như vậy được tính giá rất cao.

ICBM mới (được gọi là “Ground-Based Strategic Deterrent” trước khi Không quân chính thức đặt tên nó là Sentinel vào Tháng Tư qua) sẽ gồm hỏa tiễn đẩy cải tiến, vật liệu composite và hệ thống dẫn đường mới. Sentinel cũng được thiết kế với “cấu trúc mở” để tiện nâng cấp software và các bản cập nhật. Sentinel sẽ thực hiện đợt phóng thử nghiệm đầu tiên vào năm sau từ Căn cứ Không gian Vandenberg ở California. Nước Mỹ cần những ICBM này để ngăn chặn Nga, Trung Quốc, Bắc Hàn hoặc bất kỳ quốc gia nào khác định mở một cuộc tấn công phủ đầu Hoa Kỳ. Điều tra cho thấy Bắc Kinh đã lên kế hoạch tăng gấp ba số đầu đạn lên 1,000 đầu đạn vào năm 2030, đồng thời xây dựng hàng trăm hầm chứa mới có khả năng phóng hỏa tiễn đạn đạo tầm xa nhắm vào Hoa Kỳ.